Συνέντευξη: Δημήτρης Αναστασόπουλος
Φωτογραφίες: Πέπη Λουλακάκη
Δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ΜΕΤΡΟ (Μάρτιος 1997).
Στο λιπόσαρκο πρόσωπό του είναι ακόμα αποτυπωμένα τα σημάδια της αστυνομικής βίας. Γεννημένος στο βουνό, γιος εκτελεσμένου κομμουνιστή, δεν έπαψε εδώ και είκοσι χρόνια να αγωνίζεται με επιχειρήματα για την αποποινικοποίηση των "ναρκωτικών" αλλά και να εναντιώνεται σε οποιαδήποτε εξουσία.
Πέρα από την ψυχιατρική που ασκεί επαγγελματικά, έχει γράψει δεκατρία βιβλία και εκατοντάδες άρθρα, ειδικά για τα «ναρκωτικά» και την τρομοκρατία.
Φιλικότατος και μειλίχιος, όταν μιλά για την ποίηση, την κλασική μουσική ή την αγαπημένη του κόρη, μετατρέπεται σε τρομερό μαχητή όταν αμφισβητήσεις τις απόψεις του. Είναι όμως ο καλύτερος τρόπος για να ξεχυθεί ένας χειμαρρώδης, μεστός, ανατρεπτικός λόγος. Αυτός ακριβώς που τρέμουν οι αντίπαλοί του στις δημόσιες αντιπαραθέσεις.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ
● Τι νόημα έχει ένα ακόμα βιβλίο για τα «ναρκωτικά»; Τι μπορεί να προσθέσει στα τόσα βιβλία και τα δεκάδες άρθρα που γράψατε γι' αυτό το ζήτημα;
Είναι απλό. Όταν οι τοξικομανείς της απαγόρευσης ορισμένων ουσιών στηρίζουν την αφόρητη ανοητολογία τους σε δήθεν φαρμακολογικά επιχειρήματα, είσαι υποχρεωμένος να τους αντικρούσεις κάνοντας κατάδυση στο χώρο της φαρμακολογίας. Στη συνέχεια, πρέπει να περάσεις στην αποσαφήνιση των πολιτικών σκοπιμοτήτων που εξυπηρετεί η απαγόρευση και τα όργανά της.
Νομίζω πως στο καινούριο μου βιβλίο, «Πλανητική Κυριαρχία και Ναρκωτικά», τεκμηριώνω με ικανοποιητικό τρόπο ότι στη μεταπολεμική περίοδο όλες σχεδόν οι σημαντικές ιστορικές εξελίξεις στη συγκρουσιακή σχέση μεταξύ κρατικής εξουσίας και κοινωνίας αλλά και των κρατικών εξουσιών μεταξύ τους καθορίζονται αποφασιστικά από την ιδεολογία και την πρακτική του αμερικανικού «πολέμου κατά των ναρκωτικών».
Ειδικότερα, η κυριαρχία και η ληστρική εκμετάλλευση ολόκληρου του πλανήτη από την αμερικανική αυτοκρατορία ουσιαστικά επιτεύχθηκε στ’ όνομα της «προστασίας» της κοινωνίας από τα «ναρκωτικά» και με χρήματα που προέρχονταν από τη διακίνηση και την εμπορία των απαγορευμένων ουσιών που γίνεται και γινόταν υπό την υψηλή εποπτεία, κάλυψη και μεθόδευση της αμερικανικής κυβέρνησης.
● Μοιάζετε πολύ σίγουρος για την ακινδυνότητα των «ναρκωτικών» ή των απαγορευμένων ουσιών, όπως προτιμάτε να τα αποκαλείτε. Ως επιστήμονας γνωρίζετε ότι η αλήθεια είναι πάντα σχετική και τα επιχειρήματά σας μπορεί κάθε στιγμή να ανατραπούν.
Η σχετικότητα της αλήθειας δεν καταργεί τη γνώση που συσσωρεύεται στη διάρκεια της εξέλιξης της ανθρωπότητας. Και σ’ ότι αφορά τις απαγορευμένες ουσίες, η συσσωρευμένη γνώση χιλιάδων χρόνων επιβεβαιώνεται καθημερινά και, συνεπώς, γίνεται αποδεκτή ως αληθινή. Εάν υπάρξουν ανατροπές αυτής της γνώσης σίγουρα θα πρέπει να οδηγήσουν σε αναθεώρησή της. Αλλά εδώ και τρεις χιλιάδες χρόνια δεν υπήρξαν τέτοιες ανατροπές σχετικά με την επικινδυνότητα αυτών των ουσιών.
Όπως γνωρίζετε, η τρομοκρατική προπαγάνδα των απαγορευτών κινείται και στο χώρο της φαρμακολογίας με απολύτως ψευδείς ισχυρισμούς για την επικινδυνότητα των απαγορευμένων ουσιών. Κατά συνέπεια, η παραγνώριση της υποχρέωσης να αντιμετωπιστούν οι απαγορευτές και στο πεδίο της φαρμακολογίας, θα διέστρεφε οριστικά την αντίληψη που θα είχε γι’ αυτές τις ουσίες η εξουσιαστικά σκοπίμως κατατρομοκρατημένη κοινωνία.
● Υποστηρίζετε με φανατισμό αυτή τη θέση, πράγμα που δεν είναι αποδεκτό για έναν επιστήμονα.
Δεν υπάρχει θέμα φανατισμού αλλά μεθόδευσης. Κάθε κοινωνική σύγκρουση έχει μια οικονομική, μια πολιτική, μια ιδεολογική και μια ηθική όψη. Όποιος διαπράττει το λάθος να παραγνωρίσει κάποια απ’ αυτές τις όψεις, έχει ήδη ηττηθεί πριν αρχίσει να συγκρούεται. Κι εγώ, θεωρώντας ότι έχω μια σχετικά συγκροτημένη γνώση των κοινωνικών συγκρούσεων, δεν είμαι διατεθειμένος να αυτο-εγκλωβιστώ σε κάποια νεφελώδη και ανέξοδα επιχειρήματα και να μην καλύψω με όσο πιο συστηματικό τρόπο μπορώ και τις τέσσερις όψεις της κοινωνικής σύγκρουσης που σχηματοποιείται με την αντιπαράθεση μεταξύ της νομιμοποίησης και της απαγόρευσης ορισμένων ψυχοτρόπων ουσιών.
● Στις δημόσιες εμφανίσεις σας όμως υποστηρίζετε τα επιχειρήματα της αντιαπαγόρευσης με πάθος.
Δεν έχω πάθος με τις ουσίες. Με την ελευθερία έχω πάθος. Θεωρώ ότι πρέπει να αντισταθώ σε οποιαδήποτε προσπάθεια της εξουσίας να με μετατρέψει από πολίτη σε υπήκοο. Η ύπαρξή μου μπορεί να νοηματοδοτείται μόνο από τη διεκδίκηση του δικαιώματος να είμαι εγώ, να αποφασίζω για μένα και να εκφράζω τον εαυτό μου. Η απαγορευτική τερατολογία λειτουργεί ως εξουσιαστική εμπροσθοφυλακή σε μια ολομέτωπη επίθεση εναντίον αυτού του δικαιώματος. Συνεπώς, η εμμονή μου στην ιδιότητα του ενεργού πολίτη είναι εκδήλωση της ερωτικής μου σχέσης με την ελευθερία.
● Εσείς κάνετε χρήση τέτοιου είδους ουσιών;
Σε ό,τι αφορά τις νόμιμες ψυχοτρόπες ουσίες, κάνω χρήση νικοτίνης και καφεΐνης, από τις οποίες η πρώτη είναι πολύ πιο εξαρτησιογόνα και επικίνδυνη από το σύνολο των απαγορευμένων ουσιών.
Σε ό,τι αφορά τις παράνομες ουσίες, η απάντηση εγκυμονεί κινδύνους εμπλοκής στα γρανάζια του ποινικού νόμου. Για να αυτο-προστατευτώ από τις παρορμητικές αντιδράσεις κάποιων «επιλεκτικά ευαίσθητων» εισαγγελέων, θα σας απαντήσω ότι έκανα πειραματική χρήση απαγορευμένων ουσιών σε κάποιο απώτερο παρελθόν που υπερκαλύπτεται από τις ρυθμίσεις περί... παραγραφής.
● Πολλοί εκφράζουν το φόβο ότι η αποποινικοποίηση θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της χρήσης των «ναρκωτικών». Ποιο είναι το μοντέλο που προτείνετε ώστε να αποποινικοποιηθεί η χρήση χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα;
Για μένα, στρατηγικός στόχος είναι η επανάκαμψη στο καθεστώς που ίσχυε πριν από την επιβολή της απαγόρευσης. Επί αιώνες ολόκληρους μέχρι το 1914, η κοινωνία, λειτουργώντας σε συνθήκες ελεύθερης διάθεσης όλων των ψυχοτρόπων ουσιών, ενεργοποιούσε ορισμένους αυτορρυθμιστικούς μηχανισμούς της χρήσης που απέτρεπαν την κατάχρηση. Το πρόβλημα των δήθεν «ναρκωτικών» δημιουργείται από τη στιγμή της απαγορευτικής παρέμβασης της εξουσίας στο πεδίο των ψυχοτρόπων ουσιών, με τα γνωστά τραγικά αποτελέσματα για τους χρήστες, τις οικογένειές τους και την κοινωνία.
Όμως, στα 80 χρόνια της απαγόρευσης, η συνείδηση της κοινωνίας έχει υποστεί μια ουσιώδη διαστροφή υπό την επίδραση της τρομοκρατικής και ψευδολόγας απαγορευτικής προπαγάνδας και είναι ανίκανη να στοχαστεί την κατάστασή της πριν από την απαγόρευση. Κι αυτό κάνει αναγκαία την ύπαρξη ενός μεταβατικού σταδίου που το χαρακτηρίζει:
πρώτο η αποποινικοποίηση της χρήσης όλων των ψυχοτρόπων ουσιών,
δεύτερο η νομιμοποίηση της καλλιέργειας της κάνναβης και
τρίτο η χορήγηση των εξαρτησιογόνων ουσιών (ηρωίνη, μορφίνη, υποκατάστατα, κ.α.) σε όλους τους εξαρτημένους χρήστες μέσω της ελεγχόμενης ιατρικής συνταγογραφίας.
● Γιατί επιλέξατε το πεδίο των "ναρκωτικών" για να εναντιωθείτε στην εξουσία;
Είμαι πολιτικό ον, με το σημαντικό περιεχόμενο του όρου, σημαίνει ότι προσεγγίζω με μια διάθεση συνεχούς εναντίωσης τις σχέσεις εξουσίας και υποταγής που κανοναρχούν όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Κι αυτό ακριβώς έκανα σε όσα πεδία μπορούσα. Εναντιώθηκα σ’ αυτές τις σχέσεις και στους θεσμούς που αφανίζουν την ατομική προσωπικότητα. Έχω ασκήσει με το λόγο και την πράξη απορριπτική κριτική στους ολοκληρωτικούς θεσμούς (όπως ο στρατός, τα ψυχιατρεία, οι φυλακές και τα σχολεία-φυλακές). Απ’ αυτή την άποψη είναι ενδεικτικό πως έχω αφιερώσεις δύο βιβλία και δεκάδες άρθρα στην ψυχιατρική, μια σύγχρονη δαιμονολογία που εκφράζεται με επιστημονικοφανείς όρους.
● Όμως τα τελευταία χρόνια η δράση σας εστιάζεται στη νομιμοποίηση της χρήσης των απαγορευμένων ουσιών. Γιατί είναι τόσο σημαντική για σας;
Σε όλους τους τομείς που προαναφέρθηκαν ήταν δεδομένη μια κάποια κοινωνική εναντίωση εξαιτίας του γεγονότος ότι η εξουσιαστική προπαγάνδα δεν κατάφερε να αλλοιώσει την κοινωνική συνείδηση εν συνόλω. Παράδειγμα, ανεξάρτητα από το βαθμό της κυριαρχίας της, η ψυχιατρική καταστολή προκαλούσε πάντοτε μια σημαντική αμφισβήτησής της. Το μόνο πεδίο όπου η εξουσιαστική προπαγάνδα κατάφερε να επιβληθεί με τόσο ολοκληρωτικό τρόπο και να εξαλείψει κάθε εστία αντίστασης είναι το πεδίο των απαγορευμένων ουσιών, στο οποίο ενέπλεξε την κοινωνία σε ένα αυτο-αναπαραγόμενο συναισθηματικό αδιέξοδο και την εξανάγκασε να παραδοθεί πλήρως και άνευ όρων.
● Γνωρίζετε όμως ότι ελάχιστοι απ’ όσους αμφισβητούν την υφιστάμενη κοινωνική οργάνωση αντιλαμβάνονται μ’ αυτό τον τρόπο την αντιαπαγόρευση.
Αυτό είναι τραγικό και τρομερό συγχρόνως. Κοιτάξτε το βαθμό της διαστροφής που έχουμε υποστεί: Η κομμουνιστική «αριστερά» ηττήθηκε στον εμφύλιο πόλεμο που υποκίνησε ο αγγλο-αμερικανικός παράγοντας, αλλά παρόλα αυτά εξακολουθούσε να διεκδικεί το δικαίωμά της να εναντιώνεται στις επιλογές των νικητών και στην ερμηνεία της ιστορίας απ’ αυτούς στο πολιτικό πεδίο.
Όμως, στο πεδίο της απαγόρευσης που έχει έντονα αντικομμουνιστικό χαρακτήρα, διαπιστώνουμε ότι η κομμουνιστική «αριστερά» υιοθέτησε πλήρως την προπαγάνδα των αντιπάλων της. Γιατί είναι τουλάχιστον αντιφατικό και ανακόλουθο να είναι κανείς κομμουνιστής και συγχρόνως να υιοθετεί τη θεωρία και την πρακτική της απαγόρευσης και της δίωξης της ηρωίνης, όταν η αμερικανική απαγορευτική προπαγάνδα προβάλλει επί τρεις δεκαετίες την ηρωίνη ως στοιχείο μιας «διεθνούς κομμουνιστικής συνομωσίας».
● Εσείς παραμένετε αριστερός όπως δηλώνετε.
Ο λόγος είναι απλός: Σιχαίνομαι τους «πρώην» τίποτα (νυν και αεί). Όσο για τη σχέση μου με την αριστερά, θα μπορούσα να αναφερθώ σ’ αυτή με εξομολογητικό τρόπο, πράγμα που έκανα και σε μια άλλη συνέντευξη πριν από τρία χρόνια.
Η οικογενειακή μου παράδοση απάντησε σ' αυτό το ερώτημα πριν από μένα και για μένα. Με έναν παππού που ήταν ένας από τους επικεφαλείς στην εξέγερση του Κιλερέρ (1910) και ένα πατέρα που βγήκε στο βουνό πολύ πριν σχηματιστούν οι πρώτες αντιστασιακές ομάδες εναντίον της ναζιστικής κατοχής και ακολούθησε με συνέπεια το δρόμο του μέχρι την έσχατη θυσία μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα (1947), ήταν φυσικό να γεννηθώ αριστερός. Δεν ξέρω αν ήταν φυσικό να παραμείνω αριστερός, με τον ιδιαίτερο τρόπο που χαρακτηρίζει την προσωπική μου αντίληψη για την αριστερά από φιλοσοφική, ιστορική, πολιτική, και ανθρωπιστική άποψη.
Ο πατέρας μου ήταν γιατρός και εκτελέστηκε σε ηλικία 34 ετών στις 20 Ιουνίου 1947, επειδή αρνήθηκε να υπογράψει «δήλωση μετανοίας», ύστερα από μια παρωδία δίκης σε ένα στρατοδικείο ένστολών δειλών φονιάδων που υποδύονταν τους δικαστές.
Αυτό επέδρασε καταλυτικά σε μια θεμελιώδη ηθική και πολιτική επιλογή που αφορούσε την εναντίωσή μου σε οποιαδήποτε σχέση εξουσίας που δίνει τη δυνατότητα σε έναν άνθρωπο να επενεργεί αφανιστικά πάνω στο κορμί, το μυαλό ή τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου, ανεξάρτητα από τις εξουσιαστικές ή ιδεολογικές σκοπιμότητες που εξυπηρετεί μια τέτοια δράση. Αυτό υπήρξε μια ισχυρή δέσμευση που συντέλεσε στον καθορισμό της μετέπειτα πορείας μου.
Για μένα, Αριστερά σημαίνει διαρκής εναντίωση στην άνιση κατανομή της ιδιοκτησίας και της εξουσίας. Μ’ αυτή την έννοια, ήμουν και παραμένω αριστερός. Δεν έχω άλλη επιλογή.
● Ποια είναι η άποψή σας για τη σημερινή εικόνα της αριστεράς;
Σήμερα δεν υπάρχει Αριστερά, η οποία μπορεί και πρέπει να υπάρξει. Υπάρχει μόνο ένας συρφετός διαφόρων εξουσιαστικών μορφωμάτων που απαρτίζονται από «επαγγελματίες πολιτικούς» με εμφανώς χαμηλό δείκτη νοημοσύνης και ανύπαρκτο μορφωτικό επίπεδο που αλληλοσπαράσσονται για τον έλεγχο όσο το δυνατόν μεγαλύτερων κομματιών της πίττας της εξουσίας.
● Τότε τι εννοείτε όταν αφιερώνετε το βιβλίο σας «στην Αριστερά του έρωτα, της γνώσης και της δημιουργίας»;
Είναι απλό. Το αφιερώνω σ’ αυτό που έπρεπε να είναι η Αριστερά, παρά και ενάντια στις συνδυασμένες καπιταλιστικές και κομμουνιστικές διαστρεβλώσεις της εικόνας της: Το όραμα και η διεκδίκηση μιας κοινωνίας ελεύθερων και ίσων συνεταιρισμένων παραγωγών, που κύρια χαρακτηριστικά της είναι η ελευθερία, η δικαιοσύνη, η αυτονομία, η άμεση δημοκρατία, και όχι η εκτρωματική φιλελεύθερη ολιγαρχία που αυτοπροσδιορίζεται ως «έμμεση δημοκρατία», γιατί η Δημοκρατία ή είναι Άμεση ή δεν είναι Δημοκρατία.
Πολιτικά, η αριστερά είναι ταυτισμένη με την υπεράσπιση της ελευθερίας και της ζωής και την επιδίωξη της άμεσης δημοκρατίας, μέσα από την εφεύρεση και την εμπέδωση θεσμών που επιτρέπουν τη άμεση συμμετοχή όλων των πολιτών στην άσκηση της εξουσίας και την απονομή της δικαιοσύνης. Και έχει ως οργανικό της στοιχείο τη διαρκή εναντίωση στον αποτρόπαιο και ανθρωποβόρο εξουσιαστικό μηχανισμό της αποδιοπόμπησης του Άλλου.
Ιστορικά, η αριστερά είναι το προϊόν μιας διαδρομής που ξεκινάει από την Αθηναϊκή Δημοκρατία του 5 π.Χ. αιώνα και περνάει από τις αυτόνομες πόλεις του Μεσαίωνα, τις αστικές επαναστάσεις και τα αυτόνομα κινήματα των εργατών κατά τον 17ο, 18ο και 19ο αιώνα, την παράδοση των αναρχικών και του Μαρξ της πρώτης περιόδου και του "Εμφυλίου Πολέμου στη Γαλλία", την Παρισινή Κομμούνα, την Επανάσταση του 1905, την Επανάσταση του Φεβρουαρίου του 1917 (που η εξέλιξή της ανακόπηκε με το πραξικόπημα των μπολσεβίκων τον Οκτώβριο του 1917), το Κίνημα των Σπαρτακιστών, την εξέγερση της Κροστάνδης, τις εξεγέρσεις των λαών των χωρών που βρέθηκαν υπό κομμουνιστική κατοχή (Ανατολική Γερμανία, Πολωνία, Ουγγαρία, Τσεχοσλοβακία), το Μάη του 1968, το οικολογικό κίνημα και την ανατροπή του μπολσεβικισμού. Μια μακριά αλυσίδα που συνδέει τον Κλεισθένη με τον Μπακούνιν, τον Καρλ Μαρξ, τη Ρόζα Λούξεμπουργκ, τον Κώστα Παπαϊωάννου και τον Κορνήλιο Καστοριάδη (εννοώ τον πολιτικό φιλόσοφο και όχι τον ψυχαναλυτή).
Σ' αυτό το πολιτικό, ιστορικό και διανοητικό πλαίσιο, η εικόνα της «αριστεράς» που πλάσαραν και εκμεταλλεύτηκαν ξεδιάντροπα οι εξουσιοφρενείς του κομμουνιστικού ολοκληρωτισμού, φαντάζει και είναι μια άθλια καρικατούρα.
● Πολύ αιρετικά αυτά για την επίσημη «αριστερά». Δεν έχετε διαβάσει τα κλασικά κείμενα;
Είχα μια εξαιρετική, επίπονη και επώδυνη σχέση μ’ αυτά που αποκαλείτε «κλασικά κείμενα». Έχω διαθέσει αμέτρητες ώρες στη μελέτη του Μαρξ (τον οποίο εξακολουθώ να σέβομαι) ή του εξουσιοφρενούς Λένιν και των επιγόνων του, του Στάλιν, του Τρότσκι, του Μάο και των παρεμφερών εκδηλώσεων της μπολσεβίκικης παράνοιας (που μου προκαλούν βαθύτατη απώθηση και αηδία).
● Αν τα κόμματα είναι εξ’ ορισμού ανίκανα (όπως υποστηρίζετε), ποιος μπορεί να ανατρέψει αυτή την κατάσταση;
Θεωρώ πως η ελπίδα της ανθρωπότητας είναι ένας σημαντικός αριθμός νησίδων αντίστασης που διαπνέονται από τις ιδέες της άμεσης δημοκρατίας, δεδομένου ότι (ας μου επιτραπεί να το επαναλάβω) η δημοκρατία ή είναι άμεση ή δεν είναι δημοκρατία. Η έμμεση δήθεν δημοκρατία είναι ένα φιλελευθερο-ολιγαρχικό πολιτικό πλαίσιο που συντηρεί τις υφιστάμενες άνισες σχέσεις εξουσίας και ιδιοκτησίας υπό τη διαχείριση ανίκανων και υπολειμματικών «επαγγελματιών πολιτικών» που λειτουργούν ως έμμισθοι κλητήρες των πραγματικών κέντρων εξουσίας.
● Μπορείτε να καθορίσετε ορισμένες τέτοιου είδους νησίδες;
Πρόκειται για άτομα ή ομάδες που αμφισβητούν με ποικίλους τρόπους την καταπίεση στο επίπεδο των διαπροσωπικών σχέσεων και των διαφόρων τομέων της κοινωνικής ζωής όπου υπάρχει δράση των ιδεολογικών και κατασταλτικών μηχανισμών του κράτους, αναπήρωση ελευθεριών και πολιτική και διανοητική αλλοτρίωση.
Έχω τη γνώμη ότι η συνειδητοποίηση του μέγιστου κινδύνου που αντιμετωπίζει η κοινωνία από την καθολικοποίηση του έσχατου εξουσιαστικού παραλογισμού του «όλοι εναντίον όλων» θα θέσει επί τάπητος το αίτημα της ενιαίας έκφρασης αυτών των νησίδων στην κεντρική πολιτική σκηνή.
Ήδη γίνεται μια πλατειά συζήτηση για τη δημιουργία ενός πολιτικού «Αντιαπαγορευτικού Κινήματος», όχι σαν κάτι που θα δώσει μια συνολική απάντηση στο κοινωνικό και πολιτικό πρόβλημα αλλά σαν μια απόδειξη ότι ένα γνήσια αμεσο-δημοκρατικό πολιτικό σχήμα μπορεί να λειτουργήσει και να επιβιώσει κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες.
● Περιφρονείτε τους πολιτικούς αλλά μη ξεχνάτε ότι πολλοί απ’ αυτούς έχουν εκφραστεί δημόσια υπέρ της αποποινικοποίησης συμβάλλοντας στον αγώνα σας, όπως οι κύριοι Παπανδρέου και Ανδριανόπουλος.
Δεν τους αναγνωρίζω καμιά ουσιαστική συμβολή. Ανέκαθεν, όλοι οι «επαγγελματίες πολιτικοί», με βάση τη λογική της παρασιτικής λειτουργίας της συντεχνίας τους, συνηθίζουν να καπηλεύονται ορισμένες ιδέες όταν βρίσκονται στην αντιπολίτευση και να τις «ξεχνούν» όταν είναι στην κυβέρνηση.
Οι κύριοι που αναφέρατε, παρότι ανεξόδως λαλίστατοι ως αντιπολίτευση υπέρ της αποποινικοποίησης, ως κυβέρνηση συντηρούν, εξυπηρετούν και αναπαράγουν ένα αποτρόπαιο απαγορευτικό καθεστώς.
Όταν οι ίδιοι διακηρύσσουν παντοιοτρόπως ότι «η πολιτική είναι πράξη ή δεν είναι τίποτα», εγώ έχω κάθε λόγο να ενδιαφέρομαι για την πράξη τους και να αδιαφορώ για τις διαφημιστικά προβαλλόμενες προθέσεις τους. Αυτές αφορούν τους οπαδούς τους και μόνο.
● Δε νομίζετε ότι είστε πολύ αυστηρός απέναντί τους;
Κάθε άλλο. Είμαι πολύ επιεικής εάν σκεφτεί κανείς ότι οι «επαγγελματίες πολιτικοί» είναι ένας εσμός ανίκανων για οποιαδήποτε παραγωγική δραστηριότητα που παρασιτοβιούν σε βάρος της κοινωνίας. Από τη στιγμή που αυτοχαρακτηρίζονται «επαγγελματίες πολιτικοί», θα πρέπει να αναγνωρίσουν τον παρασιτικό χαρακτήρα της λειτουργίας τους και να μας παρέχουν τις υπηρεσίες τους εκδίδοντας τις σχετικές «Αποδείξεις Παροχής Υπηρεσιών» που είναι υποχρεωτικές για κάθε επαγγελματία. Για μένα ο όρος «επαγγελματίας πολιτικός» υποδηλώνει μια φρικαλέα διανοητική και, κυρίως, υπαρξιακή κατάντια.
● Οι απόψεις σας κάποτε θεωρούνταν περιθωριακές. Τώρα βρίσκουν ανταπόκριση. Τα βιβλία σας έχουν σημαντικές πωλήσεις, αρθρογραφείτε συχνότατα και πρόσφατα είχατε και τηλεοπτική εκπομπή σε κρατικό κανάλι. Δεν αισθάνεστε δικαιωμένος;
Κατ’ αρχήν δεν επέτρεψα ποτέ σε κανένα να με βάλει στο περιθώριο. Η διεκδίκηση του δικαιώματος να είσαι ενεργός πολίτης και όχι περιθωριακή ύπαρξη, δηλαδή του δικαιώματος να συμβάλλεις στην ανατροπή μιας κατάστασης που μας στερεί το δικαίωμα να αποφασίζουμε για τον εαυτό μας, σημαίνει ενεργητική συμμετοχή σε όλες τις εκφάνσεις της κοινωνικής ζωής. Συνεπώς δεν άλλαξε τίποτα. Κάνω αυτό που έκανα πάντα, θεωρώντας πως «τίποτα το ανθρώπινο δεν μου είναι ξένο».
Σε ό,τι αφορά τη δικαίωση, όχι δεν αισθάνομαι δικαιωμένος. Εάν, όπως πιστεύω, η εξελικτική μας διαδρομή πρέπει να τείνει σε μια ολοκλήρωση που (ευτυχώς) δεν κατακτιέται ποτέ, δικαιωμένοι μπορεί να αισθάνονται μόνο οι βλάκες.
● Και με ποιο τρόπο μπήκατε στο παιχνίδι με τους δικούς σας όρους στη συνεργασία σας με τον τύπο και την τηλεόραση;
Όσον αφορά τη συνεργασία μου με την «Ελευθεροτυπία», είναι αυτονόητο ότι λόγω της φύσης της εφημερίδας και της φιλικής μου σχέσης με τον διευθυντή της Σεραφείμ Φυντανίδη, έχω τη δυνατότητα να εκφράζομαι ελεύθερα χωρίς κανένα περιορισμό.
Όσον αφορά την εκπομπή μου «Ενεργός Πολίτης» στην ΕΤ3, την ξεκίνησα με τη δημόσια (από τηλεοράσεως) δέσμευση των υπευθύνων ότι δεν θα υπάρξει κανενός είδους ελεγκτική ή λογοκριτική παρέμβαση και απόδειξη είναι το γεγονός ότι η εκπομπή ήταν ζωντανή και ποτέ δεν ανακοίνωνα το θέμα ή τους καλεσμένους στα διευθυντικά στελέχη του σταθμού. Βέβαια ήξερα ότι μια τέτοια λειτουργία θα ερχόταν σε σύγκρουση με διάφορα ισχυρά συμφέροντα. Και είναι προς τιμή μου το γεγονός ότι εκδιώχθηκα από την ΕΤ3 μέσω ενός «πραξικοπήματος» που διατάχθηκε από κάποιο υπουργικό γραφείο και εκτελέστηκε από γνωστό «δημοσιογράφο και συγγραφέα» που έχει στο μπράτσο του τατουάζ με τη μορφή του Τσε Γκεβάρα.(!)
● Τι ακριβώς έγινε;
Στο πλαίσιο της συνεργασία μου με την ΕΤ3, προγραμμάτισα ένα κύκλο τριών εκπομπών για τις πολιτικές δολοφονίες στη Θεσσαλονίκη με τη συμμετοχή του δημοσιογράφου και συγγραφέα Χρήστου Ζαφείρη. Μία απ’ αυτές αφορούσε τη δολοφονία του Αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πολκ που, κατά τη γνώμη μου, σηματοδοτεί την έναρξη της αμερικανοκρατίας στην Ελλάδα και μια άλλη τη δολοφονία του ανεξάρτητου βουλευτή της αριστεράς Γρηγόρη Λαμπράκη από το μετεμφυλιακό παρακράτος του ζόφου του κ. Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Η επιτυχία και η επανάληψη της προβολής της εκπομπής στην επέτειο της δολοφονίας του Γρηγόρη Λαμπράκη, προκάλεσε την αντίδραση του αυλικού περιβάλλοντος του δήθεν «εθνάρχη» Κ. Καραμανλή που τότε διένυε την τελευταία φάση της προεδρίας του.
Ανεξάρτητα από τις όποιες διατεταγμένες «αγιογραφίες» του, για μένα ο δήθεν «εθνάρχης» Κ. Καραμανλής υπήρξε ένας αποτυχημένος αποικιακός διοικητικός υπάλληλος που έπαιξε καλύτερα από τους άλλους το ρόλο που του ανατέθηκε στον ελλαδικό χώρο.
- Αυτός επέβαλε τον πανάθλιο (και διεθνώς μοναδικό) «θεσμό» της «αντιπαροχής», που κατέστρεψε αμετάκλητα τις ελληνικές πόλεις και τις μετέτρεψε σε τερατουπόλεις.
- Αυτός οικοδόμησε και διαχειρίστηκε το μετεμφυλιακό κράτος του ζόφου.
- Αυτός συγκρότησε την υπ’ αυτόν «Αντικομμουνιστική Επιτροπή» με γραμματέα τον μετέπειτα δικτάτορα Παπαδόπουλο.
- Αυτός θέσπισε την ειδική νομοθεσία με την οποία αποφυλακίστηκε ο εγκληματίας πολέμου Μέρτεν.
- Αυτός εξασφάλιζε την ειδική ρύθμιση για την απελευθέρωση όλων των εγκληματιών πολέμου-ομοτέχνων του οι οποίοι θα συλλαμβάνονταν στην ελληνική επικράτεια.
- Αυτός ευθύνεται για την εκτεταμένη και συστηματική τρομοκρατία που ασκήθηκε μέχρι το 1963.
- Αυτός οργάνωσε τις εκλογές βίας και νοθείας το 1961.
- Αυτός κάλυψε με την σιωπή του την Χούντα, εναντίον της οποίας «θυμήθηκε» να πάρει δημόσια θέση μόλις το 1973.
- Και άλλα ων ουκ εστί αριθμός.
[Υπάρχουν, βέβαια, και ορισμένα θετικά του Καραμανλή της Μεταπολίτευσης, αλλά στην ιστορία, τα μεταγενέστερα δεν αναιρούν και, πολύ περισσότερο, δεν διαγράφουν τα προγενέστερα]
Στις μεταλλαγμένες συνθήκες της Μεταπολίτευσης, όλοι οι «μεταλλαγμένοι» πρώην (δήθεν) πολιτικοί του αντίπαλοι απαλλάχθηκαν από την ιστορική τους μνήμη και επιδόθηκαν σε μια ξεδιάντροπη προσπάθεια «αγιοποίησης» του Κ. Καραμανλή.
Με την επανάληψη της προβολής της εκπομπής μου (η οποία θρυμμάτιζε το σκηνικό της «ομοφωνίας» των αγιογράφων) τέθηκε επί τάπητος η απαίτηση της εκδίωξής μου. Έτσι, όταν πήγα να κάνω την προγραμματισμένη επόμενη εκπομπή για τη δολοφονία του αμερικανού δημοσιογράφου Τζορτζ Πολκ, βρήκα το στούντιο κατειλημμένο από άλλη εκπομπή, η οποία είχε επινοηθεί την τελευταία στιγμή. Ολόκληρο το κτίριο της ΕΤ3 ήταν άδειο και δεν υπήρχε κανείς για να μου δώσει εξηγήσεις. Οι οποίες μου δόθηκαν τις επόμενες μέρες από τον κύριο με τον Τσε ως τατουάζ στο μπράτσο.
● Παρόλα αυτά εσείς συνεχίζετε να συνδιαλέγεστε. Πώς τα καταφέρνετε;
Πριν απ’ όλα, η επιβίωσή μου εξαρτάται αποκλειστικά και μόνο από την εργασία μου. Συνεπώς, κανένας δεν μπορεί να μου ασκήσει εκβιασμούς με το «ψωμί» μου. Έτσι, λοιπόν, εγώ θέλω να εκφράζομαι ελεύθερα και μπορώ να το απαιτώ χωρίς διαπραγματεύσεις και συμβιβασμούς. Οι εξουσιοφρενείς θέλουν να εξυπηρετούν ορισμένες σκοπιμότητες που αφορούν τα εσωκομματικά τους παιχνίδια ή τη δημόσια εικόνα τους.
Για όσο γίνεται ανεκτή η δική μου απαίτηση, μπορεί να υπάρχει μεταξύ μας μια λυκοφυλική σχέση. Όταν η απαίτηση μου παύει να είναι ανεκτή, επέρχεται η σύγκρουση. Αυτό σου επιτρέπει να γνωρίζεις τα όρια της αντοχής της δημοκρατικοφάνειας της εξουσίας. Στο μεταξύ έχεις εκμεταλλευτεί τις δυνατότητες που σου δόθηκαν για να καταστήσεις κοινωνό των απόψεών σου ένα ευρύ κοινό.
Μ’ αυτό τον τρόπο, είναι δυνατό να κοινοποιούνται οι κριτικές σε διάφορους αυταρχικούς θεσμούς, να κονιορτοποιούνται δημόσια τα διωκτικά παραληρήματα των εξουσιοφρενών και να αναδεικνύεται η αμερικανική επιβολή της «ελληνικής» πολιτικής για τα «ναρκωτικά», τον «κομμουνισμό», την «τρομοκρατία» και τα «ανθρώπινα δικαιώματα» (και όχι μόνο).
Κι αυτό συμβάλλει στην οργάνωση της άμυνας της κοινωνίας απέναντι στην ακατανίκητη δύναμη της βλακείας, η οποία θωρακίζει τον εμφανή παραλογισμό κάθε εξουσίας και των οργάνων της.