Κλεάνθης Γρίβας
ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟΣ ΨΥΧΟ-ΔΙΧΑΣΜΟΣ
(Σχετικά με την κ. Μαρία Δαμανάκη)
Ελευθεροτυπία, 18-6-1990
Για τον Γιώργο Βότση
Παρορμητική η ανάγκη να εκφράσω τη διαφωνία μου για την εμπλοκή σου στην άκρως αποπροσανατολιστική «αλληλογραφία» σου από τις στήλες της «Ε» με την κ. Μαρία Δαμανάκη (που συμβαίνει να είναι μέλος του ηγετικού επιτελείου του ΚΚΕ), γιατί μου δημιούργησε την (ίσως λανθασμένη) εντύπωση μιας ανεπίτρεπτης παραχώρησης από μέρους σου, η οποία τείνει να εξαλείψει τα διακριτά όρια μεταξύ εκείνων που αρνούνται και εκείνων που αποδέχονται το ανθρωποβόρο παραλήρημα που χαρακτηρίζει την πλέον παροξυσμική έκφραση του κρατισμού.
«Χωρίς να διεκδικώ κανένα εύσημο ευαισθησίας, δεν έχω καμιά δυσκολία να καταδικάσω τις ανώμαλες σταλινικές περιόδους της ιστορίας του ΚΚΕ...», δηλώνει η κ. Μ. Δαμανάκη, συμπυκνώνοντας σε δυο προτάσεις όλο το δράμα της ανίατης εξουσιοφρένειας των κομμουνιστών και το αδιέξοδο του κομμουνισμού. (Ελευθεροτυπία, 16-6-1990)
Κι’ αυτό γιατί, η κ. Δαμανάκη:
● Mε το πρώτο σκέλος της δήλωσής της, αποδεικνύει ότι ως άτομο διατηρεί την επαφή της με την περιρρέουσα «αντικειμενική» (!) πραγματικότητα, εκφράζοντας μια κάποια αυτογνωσία (δεδομένου ότι είναι αδύνατο να διεκδικούν εύσημα ευαισθησίας τα μέλη ή τα στελέχη ενός κόμματος που πάντοτε μέχρι σήμερα επικύρωνε και δικαιολογούσε τα πλέον αποτρόπαια εγκλήματα των αδελφών-κομμάτων: από τις Δίκες της Μόσχας και το Γερμανο-σοβιετικό Σύμφωνο μέχρι τους «ανθρώπους των καϊκιών» και την μαζική ανθρωποσφαγή στην πλατεία Τιέν-Αν-Μεν).
● Mε το δεύτερο σκέλος της, αποδεικνύει πως είναι απολύτως αδύνατο να ισορροπεί κανείς στα όρια μεταξύ της νεύρωσης της ιστορίας (του) και της ψύχωσης της εξουσίας (του), χωρίς να εξαερώνει ή να διαστρέφει την ταλαίπωρη ιστορική πραγματικότητα (ανάλογα με το εάν κατέχει ή όχι την εξουσία).
Πρόκειται για ένα τυπικό εξουσιοφρενικό διχασμό αμυντικού χαρακτήρα που επιτρέπει στους πιστούς των κοσμικών και των εξωκοσμικών θρησκειών να βιώνουν την ύπαρξή τους σε μια κατάσταση ακλόνητης ισορροπίας, γεφυρώνοντας πλασματικά το χάσμα ανάμεσα στην πραγματικότητα που τους διαψεύδει διαρκώς και στις ιδεολογικές αναπαραστάσεις της που τους «δικαιώνουν» συνεχώς.
Γι' αυτό και τους είναι αδύνατο να προσδιορίσουν και να αποδεχθούν τη σχέση αλληλο-αποκλεισμού που υπάρχει ανάμεσα στη λογική της πραγματικότητας που τους περιβάλλει και στον παραλογισμό της πίστης που τους διακατέχει, με αποτέλεσμα να οδηγούνται στην (ψυχιατρικά, ευεξήγητη) προάσπιση της πίστης τους, που όπως είναι γνωστό, περνάει μέσα από την ανενδοίαστη διαστρέβλωση της πραγματικότητας (που διαψεύδει αυτή την πίστη) και τη φυσική εξόντωση των ανθρώπων που την αντιστρατεύονται.
Είναι προφανές ότι σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν έχει κανένα απολύτως νόημα να υπενθυμίζεται στους «πιστούς» ότι ολόκληρη η ιστορία του Κομμουνιστικού Κόμματος (από τις λενινιστικές καταβολές του μέχρι σήμερα) δεν είναι παρά μια αλληλοδιαδοχή «ανώμαλων» σταλινικών περιόδων, και ότι καταδικάζοντας κανείς τις «ανώμαλες» σταλινικές περιόδους αυτού του κόμματος, το καταδικάζει συνολικά.
Αυτές οι παραστάσεις του θεάτρου της ανείπωτης φρίκης που, δυστυχώς, επαναλαμβάνονται τόσο συχνά στην ιστορία του ανθρώπινου είδους, είναι που νομιμοποιούν την ερευνητική υπόθεση για το «εάν και κατά πόσο ο άνθρωπος αποτελεί το προϊόν ενός τραγικού εξελικτικού σφάλματος».
«Το χαρακτηριστικό του ολοκληρωτισμού είναι ότι καταφέρνει να παρουσιάζει αντιδραστικές θεωρίες και πράξεις ως επαναστατικές και να εμφανίζει ως αντιδραστικούς εκείνους που δεν εγκρίνουν αυτές τις θεωρίες και τις πράξεις», γράφει ο Revel.
Αυτή την (ιστορικά διαρκώς επαληθευόμενη) διαπίστωση αδυνατεί να κατανοήσει και να αποδεχθεί η κ. Δαμανάκη, η οποία εν έτει 1990 επιμένει να ξορκίζει το φάντασμα του «σταλινισμού», αγνοώντας (;) ότι ο σταλινισμός είναι συνώνυμος του λενινισμού και ότι οικοδομήθηκε από το Λένιν και τους συνεργάτες του (με πρώτο απ' όλους τον Τρότσκι) πολύ πριν τον επωμισθεί ο Στάλιν, ελέω των «νόμων» της ιστορικής κίνησης και προς αιώνια δόξα της οργανωμένης μαζικής δολοφονίας που αποτελεί τη μόνη επιτυχημένη «σοσιαλιστική» βιομηχανία.
Μετά την κατάρρευση των ολοκληρωτικών καθεστώτων της Ανατολικής Ευρώπης και τις επαναλαμβανόμενες μαζικές ανθρωποθυσίες σε όλη την έκταση της κυριαρχίας του μπολσεβικισμού (με αποκορύφωμα τις πρόσφατες σφαγές στην Κίνα και τη Ρουμανία), ο μειωμένος καταλογισμός είναι η μόνη σοβαρή δικαιολογία που μπορούν να επικαλεστούν οι πιστοί του ταριχευμένου πτώματος που εκτίθεται (χωρίς να τους εκθέτει;) στο μαυσωλείο της Μόσχας.
«Η τραγωδία είναι μια απάτη όπου εκείνος που εξαπατά είναι πιο δίκαιος από εκείνον που εξαπατάται, και εκείνος που εξαπατάται είναι πιο έξυπνος από εκείνον που εξαπατά, έγραφε ο Γοργίας ο Λεοντίνος. Μπορεί κανείς να παρωδήσει αυτόν τον αφορισμό: Το γκροτέσκο είναι μια απάτη όπου εκείνος που εξαπατάται είναι πιο δίκαιος από εκείνον που εξαπατά, και εκείνος που εξαπατά είναι πιο έξυπνος από εκείνον που εξαπατάται», γράφει ο Jan Kott.
Αυτό είναι κάπως παρήγορο για μας που έχουμε το μέγιστο προνόμιο να ζούμε την πλήρη μετάλλαξη του κομμουνισμού από ιστορική τραγωδία σε γκροτέσκο, ο οποίος παραδίδεται στη χλεύη μιας ανθρωπότητας που τον πλήρωσε πολύ ακριβά.
Οι ηθοποιοί που επιμένουν να παραμένουν στη σκηνή μετά το τέλος της παράστασης, δεν ανήκουν στην αρμοδιότητα της θεατρικής κριτικής αλλά της ψυχιατρικής.
Με αγάπη (και χωρίς αυταπάτες)
Κλεάνθης
Υστερόγραφο. Στις ατέλειωτες συζητήσεις για την «αγαθή» φύση του κομμουνισμού η οποία (κατά το γνωστό ιδεολόγημα) «διαστράφηκε» από τους εκάστοτε εκφραστές του σε εγκληματική, θέτει οριστικά τέλος το βλέμμα του φοιτητή που περιμένει μια σφαίρα στον αυχένα από τους γαντοφορεμένους κομμουνιστές αγγελιοφόρους του θανάτου (όπως αποτυπώνεται στις σχετικές φωτογραφίες που δημοσίευσε o "Ταχυδρόμος")