Κλεάνθης Γρίβας
ΜΙΚΡΟ ΛΕΞΙΚΟ ΕΞΑΧΡΕΙΩΣΗΣ
ΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΒΛΑΚΕΙΑ: ΕΝΑΣ ΑΔΥΝΑΤΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
12-02-2018
Ο διάλογος ανάμεσα στη λογική και τη βλακεία ήταν πάντοτε αδύνατος. Και δεδομένου ότι «η βλακεία είναι απεριόριστη» (Κικέρων) και «όταν συνδυάζεται με το ατομικό συμφέρον, καθίσταται δύναμη ακατανίκητη» (Κ.Γ.), η λογική είναι άοπλη απέναντι στη βλακεία.
Η βλακεία ήταν και παραμένει είναι μια δύναμη πλειοψηφική και ακατανίκητη, για λόγους που συνδέονται με τη εξέλιξη του νευρικού συστήματος του ανθρώπου και, την επιμονή των βλακών να αφήνουν αχρησιμοποίητο τον εγκέφαλο με τον οποίο προίκισε η φύση τον άνθρωπο. Συνεπώς, κάθε αντιπαράθεση με έναν βλάκα είναι καταδικασμένη να λήγει με το «θρίαμβό» του, με αποτέλεσμα μοναδική άμυνα της λογικής απέναντι στη βλακεία να είναι η αποφυγή κάθε επαφής με τους φορείς της, γιατί κάθε απόπειρα διαλόγου μαζί τους συνιστά ένα εκ των προτέρων καταδικασμένο «αγώνα άγονο».
ΛΟΓΙΚΗ, ΒΛΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ
Η λογική χρησιμοποιεί μια εξελισσόμενη δομημένη γλώσσα, η οποία, λόγω της φύσεώς της, λειτουργεί δεσμευτικά σε σχέση τί μπορεί να υποστηριχθεί και με το πώς πρέπει να υποστηριχθεί μια άποψη που συμμετέχει σ’ ένα διάλογο,
Η βλακεία χρησιμοποιεί μια πρωτόγονη επιφωνηματική "γλώσσα", ένα αμάλγαμα από γρυλίσματα, βρυχηθμούς και επιφωνήματα που ανάγονται στα πρώτα στάδια της νευροφυσιολογικής εξέλιξης του ανθρώπινου είδους (γκρρ, μπλιάκ, μμμ, ααα, μπλα, και άλλα συναφή), για την κατανόηση των οποίων δεν υπάρχει κανένα Ερμηνευτικό Λεξικό. Στην πορεία της "εξέλιξής" της, σ' αυτή την επιφωνηματική «γλώσσα» προστέθηκε και ένα πιο «εξελιγμένο», απελπιστικά πενιχρό και άνευ περιεχομένου «λεξιλόγιο» (χαρακτηριστικό του οποίου είναι η εκνευριστική επανάληψη πιο "προχωρημένων" επιφωνηματικών λέξεων ή φράσεων-κλειδιών του τύπου «σταύρωσον-σταύρωσον», «απίστευτο», «δεν το πιστεύω», «τι μου λές;» και άλλα συναφή), το οποίο προδίδει αμέσως τη διανοητική «ταυτότητα» του βλάκα.
Η λογική υποστηρίζει ότι η γλώσσα είναι σκέψη και η σκέψη είναι γλώσσα (σύμφωνα με τις διαθέσιμες νευροφυσιολογικές προσεγγίσεις).
Η βλακεία θεωρεί ότι για την επιφωνηματική και κραυγάζουσα «γλώσσα» της, η σκέψη είναι περιττή.
ΛΟΓΙΚΗ, ΒΛΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΛΟΓΟΣ
Η λογική θεωρεί ότι βάση της συνύπαρξης των ανθρώπων είναι ο διάλογος.
Η βλακεία θεωρεί ότι βάση της «συνύπαρξης» είναι ο μονόλογός της (που κατά τον Οκτάβιο Παζ, οδηγεί "στο Μαυσωλείο ή στο Ψυχιατρείο").
Γι’ αυτό, η λογική υπεραμύνεται του διαλόγου, ενώ βλακεία τον αποστρέφεται.
Η λογική υποστηρίζει ότι ο διάλογος υπόκειται σε κανόνες.
Η βλακεία υποστηρίζει ότι δεν υπόκειται σε κανένα κανόνα. με αποτέλεσμα να μετατρέπει κάθε διάλογο σε ένα εκνευριστικό και καταστρεπτικό Μονόλογο.
Η λογική θεωρεί ότι ο διάλογος συνιστά μια «πνευματική μονομαχία», από την οποία προκύπτουν κάποιες συνθέσεις για το ατομικό και συλλογικό καλό.
Η βλακεία θεωρεί ότι ο διάλογος συνιστά μια πολεμική επιχείρηση, από την οποία προκύπτουν «νικητές» και «νικημένοι».
Η λογική θεωρεί ότι διάλογος σημαίνει αντιπαράθεση επιχειρημάτων.
Η βλακεία θεωρεί ότι «διάλογος» σημαίνει αντιπαράθεση κραυγών και γρυλισμάτων, στην οποία «νικητής» αναδεικνύεται όποιος ουρλιάζει δυνατότερα.
Η λογική κινείται πολύ προσεκτικά στο «υαλοπωλείο» των ιδεών.
Η βλακεία συμπεριφέρεται ως «ταύρος» μέσα σ’ αυτό.
Η λογική ενδιαφέρεται για ό,τι θετικό μπορεί να προκύψει από έναν διάλογο για τα άτομα και την κοινωνία, θεωρώντας ότι αποτελούν δύο όψεις του ίδιου νομίσματος.
Η βλακεία ενδιαφέρεται για ό,τι «θετικό» μπορεί να προκύψει μόνο για τον εαυτό της, καταστρέφοντας την ενότητα ατόμου και κοινωνίας.
ΛΟΓΙΚΗ, ΒΛΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΑ
Η λογική ενδιαφέρεται για το «πώς» κυβερνιέται μια χώρα και γι’ αυτό αποφεύγει την αρρωστημένη προσκόλληση σε «σωτήρες».
Η βλακεία ενδιαφέρεται μόνο για το «ποιός» κυβερνάει μια χώρα και γι’ αυτό προσκολλιέται (πάντοτε, με το αζημίωτο) σε διάφορους «σωτήρες», μετατρέποντας κάθε κοινωνία σε πεδίο βολής των επιτήδειων και των κλεπτοκρατών και κάθε κράτος σε αποτυχημένο οίκο ανοχής.
Η λογική ενδιαφέρεται για το «πώς» πρέπει να αμείβεται η ανθρώπινη προσπάθεια, ώστε να εξασφαλίζεται η καλύτερη δυνατή λειτουργικότητα μιας κοινωνίας.
Η βλακεία ενδιαφέρεται μόνο για το «πώς» πρέπει να αμείβεται η δική της παρασιτική αδράνεια, αδιαφορώντας για τις συνέπειες που προκαλεί στην κοινωνία.
Η λογική επιδιώκει την (υπό διαρκή κριτική αμφισβήτηση) εξέλιξη των ατόμων και της κοινωνίας.
Η βλακεία επιδιώκει την (υπό τυφλή παραδοχή) καθήλωση των ατόμων και της κοινωνίας στη στασιμότητα της εποχής της νεκρομαντείας.
ΛΟΓΙΚΗ, ΒΛΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΝΕΥΡΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ
Η λογική απευθύνεται, κυρίως, στο εξελικτικά ανώτερο επίπεδο του νευρικού συστήματος (τον εγκεφαλικό φλοιό ή νεοεγκέφαλο).
Η βλακεία απευθύνεται στο εξελικτικά κατώτερο επίπεδο του νευρικού συστήματος (τον αρχέγονο ερπετικό εγκέφαλο ή παλαιο- ή αρχαιο-εγκέφαλο) και στο θυμικό.
Ο Αϊνστάιν έλεγε ότι: «Υπάρχουν δύο πράγματα που είναι απεριόριστα: Το σύμπαν και η βλακεία. Αν και για το πρώτο δεν είμαι και τόσο σίγουρος», επιβεβαιώνοντας μετά από πολλούς αιώνες τον Κικέρωνα που υποστήριζε ότι «η βλακεία είναι απεριόριστη».
Αν συμπληρώναμε την απόφανσή τους, με τη διαπίστωση ότι: «Και όταν συνδυάζεται με το ατομικό συμφέρον, καθίσταται δύναμη ακατανίκητη», θα είχαμε μια σχετικά ικανοποιητική ερμηνεία της εγγενούς παραφροσύνης που χαρακτηρίζει το ανθρώπινο είδος, το οποίο έχει τη μοναδική ικανότητα να γράφει την ιστορία του μόνο με ποτάμια αίματος.
ΛΟΓΙΚΗ, ΒΛΑΚΕΙΑ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Η λογική έχει πίσω της μια μακριά δημιουργική παράδοση, από την κλασική αρχαιότητα (από τον Κλεισθένη, τους Ίωνες φιλόσοφους, τον Σωκράτης, κ.α) μέχρι τον Διαφωτισμό (Καντ, Μιλ, κ.α.).
Η βλακεία είναι προσκολλημένη σε μια μακριά εφιαλτική παράδοση, από την Ιερή Εξέταση μέχρι τον βασιλιά του Βελγίου Λεοπόλοδο, τον Χίτλερ, τον Στάλιν, τον Μάο και τους Ερυθρούς Χμερ.
Η λογική επιδοκιμάζει τα δημιουργικά έργα της ανθρώπινης διάνοιας.
Η βλακεία τα αποδοκιμάζει. ("Όταν ακούω κουλτούρα, τραβάω πιστόλι", Γιόζεφ Γκέμπελς)
Χαρακτηριστική απ’ αυτή την άποψη είναι η αντίδραση της βλακείας (εν συνόλω) απέναντι στην κοινωνιολογική και ψυχολογική προσέγγιση του Ευάγγελου Λεμπέση στο εξαίρετο δοκίμιό του με τίτλο «Η Τεράστια σημασία των βλακών εν τω κοινωνικώ βίω», που πρωτο-δημοσιεύθηκε το 1941 στο «Νομικό Βήμα» και, έκτοτε, παραμένει αγέραστο και, διαρκώς, επίκαιρο:
Η μεν «δεξιά» βλακεία το περιθωριοποίησε ως «αριστερό», η δε «αριστερή» βλακεία το περιθωριοποίησε ως «δεξιό», προφανώς επειδή προσέγγιζε τη βλακεία ως διαχρονικό, διαταξικό και διακομματικό φαινόμενο, πράγμα ασύμφορο για όλες τις εν ενεργεία εκφάνσεις του.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΕ ΤΟΥΣ ΒΛΑΚΕΣ
Η μόνη άμυνα απέναντι στην ακατανίκητη δύναμη της βλακείας είναι η αποφυγή κάθε επαφής με τους φορείς της, γιατί κάθε απόπειρα διαλόγου μαζί τους συνιστά ένα εκ των προτέρων καταδικασμένο «αγώνα άγονο». Συνεπώς, μη δίνετε ποτέ σημασία στους βλάκες. Αδιαφορήστε για την ύπαρξή τους.
Κλεάνθης Γρίβας
12-02-2018
Κλεάνθης Γρίβας
